Upadłość gospodarcza
Upadłość gospodarcza odnosi się do postępowania upadłościowego osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą lub postępowania upadłościowego przedsiębiorstwa (np. spółki z o. o.). W momencie powstania problemów finansowych w postaci stanu niewypłacalności, wielu z przedsiębiorców nie zdaje sobie sprawy, że mają prawo wnioskować o upadłość konsumencką.
Jak pomagamy w ogłoszeniu upadłości gospodarczej?
Upadłość przedsiębiorstwa, a precyzyjniej upadłość na zasadach ogólnych, stosowana jest m.in. do podmiotów prowadzących aktywną działalność gospodarczą. Procedura upadłości gospodarczej odnosi się do przedsiębiorców w rozumieniu kodeksu cywilnego i będą to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne) jak również jednostki organizacyjne posiadające zdolność prawną (np.: spółki osobowe).
Ponadto zdolność upadłościową posiadają też wspólnicy spółek osobowych, którzy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem jak również partnerzy w spółce partnerskiej.
Obowiązujące przepisy nakładają obowiązek zgłoszenia wniosku o upadłość w terminie 30 dni od momentu wystąpienia stanu niewypłacalności. W innym wypadku przedsiębiorca lub członek zarządu spółki kapitałowej powinien się liczyć z:
Z uwagi na powyższe warto korzystać z pomocy specjalistów. Pomagamy m.in. w:
Kto może ogłosić upadłość gospodarczą?
Upadłość firmy adresowana jest do przedsiębiorstw w rozumieniu kodeksu cywilnego. W związku z powyższym, zdolność upadłościową na zasadach ogólnych posiadają m.in. osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, osoby prawne (spółki z o. o., spółki akcyjne), a także ułomne osoby prawne (np. spółki jawne, czy spółki komandytowe). Ponadto, zdolność tą posiadają też wspólnicy spółek osobowych, którzy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem. Te same zasady dotyczą partnerów w spółce partnerskiej.
Istotne elementy procesu ogłoszenia upadłości gospodarczej
Korzyści z ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy
Nieruchomość
Dłużnik prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, którego nieruchomość zostanie zlikwidowana w ramach postępowania upadłościowego będzie chroniony przed bezdomnością. Do niedawna zasada ta dotyczyła jedynie konsumentów. W obecnym stanie prawnym jeżeli upadły jest osobą fizyczną i w skład masy upadłości wchodzi lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, w którym zamieszkuje upadły, a konieczne jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, z sumy uzyskanej z jego sprzedaży wydziela się upadłemu kwotę odpowiadającą przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za okres od dwunastu do dwudziestu czterech miesięcy. Kwotę na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych na wniosek upadłego, określa sędzia-komisarz, biorąc pod uwagę potrzeby mieszkaniowe upadłego, w tym liczbę osób pozostających na jego utrzymaniu, jego zdolności zarobkowe, sumę uzyskaną ze sprzedaży lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego oraz opinię syndyka. Jeżeli zgromadzone w toku postępowania upadłościowego fundusze masy upadłości na to pozwalają, a opuszczony przez upadłego lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny nie został jeszcze zbyty, sędzia-komisarz może przyznać upadłemu na jego wniosek zaliczkę na poczet zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych.
Oddłużenie
Zgodnie z zasadą zawartą w prawie upadłościowym postępowanie upadłościowe wobec osoby fizycznej należy prowadzić również tak, aby rzetelny dłużnik mógł uzyskać oddłużenie. W terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o zakończeniu postępowania upadłościowego upadły będący osobą fizyczną może złożyć wniosek o ustalenie planu spłaty wierzycieli i umorzenie pozostałej części zobowiązań, które nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym. Jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli może on również w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o zakończeniu postępowania upadłościowego złożyć wniosek o umorzenie zobowiązań bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.
Odpowiedzialność członka zarządu
Terminowe złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki z o. o. może powodować uwolnienie się członków zarządu od odpowiedzialności majątkiem osobistym za zobowiązania spółki. Obowiązujące przepisy prawa nakładają obowiązek zgłoszenia wniosku o upadłość w terminie 30 dni od momentu wystąpienia stanu niewypłacalności. W innym wypadku przedsiębiorca lub członek zarządu spółki kapitałowej powinien się liczyć z:
- odpowiedzialnością odszkodowawczą wynikającą z art. 21 ust. 3 Prawa upadłościowego;
- odpowiedzialnością członków zarządu spółki z o. o. majątkiem osobistym za zobowiązania spółki na gruncie art. 299 Kodeksu spółek handlowych;
- odpowiedzialnością członków zarządu za zobowiązania podatkowe, co wynika z art. 116 Ordynacji podatkowej;
- możliwością orzeczenia o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej na okres od 1 roku do 10 lat, zgodnie z art. 373 ust. 1 Prawa upadłościowego.
Niewypłacalność firmy a upadłość
W rozumieniu przepisów Prawa upadłościowego, niewypłacalność ma miejsce w momencie utraty zdolności do regulowania przez dłużnika wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Stosowane jest też odpowiednio domniemanie polegające na uznaniu dłużnika za niewypłacalnego, jeśli opóźnienie w spłatach zadłużenia przekracza trzy miesiące. Oprócz niewypłacalności polegającej na utracie płynności finansowej, możliwa również do wykorzystania jako podstawa do uzasadnienia złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest zawarta w przepisach prawa upadłościowego definicja niewypłacalności polegająca na tzw. nadmiernym zadłużeniu. Odnosi się ona jedynie do osób prawnych i jednostek organizacyjnych, które posiadają zdolność prawną. W związku z tym, przyjmuje się, że przedsiębiorstwo jest niewypłacalne także wtedy, gdy zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku. Konieczne jest jednak to, aby stan ten utrzymywał się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
Brak majątku a upadłość firmy
W naszej praktyce często spotykamy się z sytuacją, w której szczególnie niewypłacalni jednoosobowi przedsiębiorcy, nie posiadają żadnego majątku. Jak wspominaliśmy wcześniej – przedsiębiorstwo, które ma upaść, musi posiadać odpowiedni majątek. Przedsiębiorca bez majątku nie ma szans na ogłoszenie upadłości firmy ponieważ sąd upadłościowy oddali wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów.
Jednakże należy pamiętać, że brak majątku przedsiębiorcy nie jest uzasadnieniem dla niezłożenia wniosku o upadłość w terminie. Mimo wszystko powinno dojść do jego zgłoszenia, gdy wystąpi ku temu podstawa.
Co zatem może zrobić przedsiębiorca bez majątku? Powinien on wywiązać się z obowiązku złożenia wniosku o upadłość firmy. Następnie poczekać aż wniosek zostanie oddalony przez sąd z uwagi na ubóstwo masy upadłościowej i dopiero wówczas wyrejestrować działalność gospodarczą. Wtedy też zdobywa zdolność do ogłoszenia upadłości konsumenckiej ponieważ staje się osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej czyli tzw. konsumentem.
Wielość wierzycieli a postępowanie upadłościowe firmy
Jak wskazuje art. 1. ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo upadłościowe, przepisy tejże ustawy regulują zasady wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli od niewypłacalnych dłużników będących przedsiębiorcami.
Wobec powyższego należy przyjąć, że zadłużona firma mająca tylko jednego wierzyciela nie ma możliwości ogłoszenia upadłości na zasadach ogólnych. Złożony wówczas wniosek o upadłość z pewnością zostanie oddalony przez sąd upadłościowy.
Terminowe złożenie wniosku o upadłość firmy
Niezwykle istotne jest terminowe złożenie wniosku o upadłość firmy. Obowiązek złożenia takowego wniosku występuje w ciągu 30 dni od dnia wystąpienia stanu niewypłacalności.
Wykazanie się rzetelnością w terminowym złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości przez osobę prowadzącą zadłużoną firmę ma przełożenie na późniejszą sytuację dłużnika w upadłości konsumenckiej (o ile jest ona konieczna do oddłużenia). Co więcej, terminowe złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości gospodarczej często pozwala na uniknięcie innego rodzaju odpowiedzialności, np. odszkodowawczej, podatkowej, czy nawet karnej.
Układ w upadłości
W postępowaniu upadłościowym toczącym się na zasadach ogólnych dopuszczalne jest zawarcie układu. Propozycje układowe mogą zgłosić upadły, wierzyciel oraz syndyk. Podmioty uprawnione do złożenia propozycji układowych mogą wraz z propozycjami złożyć wniosek o całkowite lub częściowe wstrzymanie likwidacji masy upadłości do czasu zatwierdzenia układu. Niedopuszczalne jest wstrzymanie likwidacji masy upadłości, jeżeli propozycje układowe nie przewidują zaspokojenia wierzytelności nieobjętych układem niezwłocznie po zatwierdzeniu układu i prawomocnym zakończeniu postępowania na tej podstawie. Niedopuszczalne jest wstrzymanie likwidacji w zakresie przedmiotu obciążonego hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską, jeżeli sprzeciwi się temu wierzyciel, którego wierzytelność jest w ten sposób zabezpieczona na majątku upadłego. Jeżeli sprzeciw wierzyciela wpłynął do sędziego-komisarza po wydaniu postanowienia o wstrzymaniu likwidacji, sędzia-komisarz uchyla swoje postanowienie w tym zakresie. Sędzia-komisarz może wstrzymać likwidację masy upadłości, jeżeli zostało uprawdopodobnione, że układ zostanie przyjęty przez wierzycieli i wykonany.
Sędzia-komisarz wstrzymuje likwidację masy upadłości, jeżeli wniosek o zawarcie układu jest popierany przez wierzyciela lub wierzycieli posiadających łącznie co najmniej 50% sumy wierzytelności przysługujących wierzycielom uprawnionym do głosowania nad układem. Wówczas sędzia-komisarz wstrzymuje likwidację masy upadłości wyłącznie w zakresie, jaki jest niezbędny do wykonania układu. Po prawomocnym zatwierdzeniu układu sąd wydaje postanowienie o zakończeniu postępowania.